Weet jij wat het kleinste land van Europa is? Of wat de kleinste van heel de wereld? Lees verder en ontdek wat de complete top 10 van kleinste landen.

De grootte per land zal in dit artikel worden afgemeten op de totale oppervlakte. Wanneer je deze afmetingen hanteert zou Rusland het grootste land ter wereld zijn, Rusland bedraagt een totale oppervlakte van 17.098.242 vierkante kilometer. Nederland is met een totaaloppervlakte van 41.528 vierkante kilometer het 135^ste grootste land op aarde. Dat is nog altijd bijna 130 keer groter als het tiende kleinste land ter wereld… Om even een vergelijking te maken: Súdwest-Fryslân, de grootste gemeente van Nederland is met 816km² is nog altijd een flink stuk groter dan het tiende kleinste land. De kleinste gemeente van Nederland, Schoonhoven, is met 6,96 vierkante kilometer ook een stuk groter dan het kleinste land.

In deze top 10 zijn alleen landen opgenomen die erkend worden als soevereine staten. Overzeese territoria en semizelfstandige landen zoals Kaapverdië, Saba, Gibraltar en de Kanaaleilanden worden hier dus niet meegerekend. De nummer 1 zou met of zonder deze landen nog altijd onveranderd blijven. Het allerkleinste land van Afrika is net iets te groot om nog bij deze top 10 te horen. De Seychellen, met een oppervlakte van 454km² zouden op de 14^e plek komen te staan.

10. Malta – 316km²

Malta is niet het kleinste land van Europa, maar het is wel het kleinste land dat zich aangesloten heeft bij de Europese Unie. Malta is al sinds 1 mei 2004 lid van de EU. Voor die tijd is het een lange tijd een Britse kolonie geweest (tot 21 september 1964). De oudste bewoners zouden zich zo’n 3000 jaar geleden hebben gevestigd op Malta. Tegenwoordig bestaat de Republiek Malta uit vier verschillende bewoonde eilanden. Malta is hiervan het grootste eiland, daarnaast zijn er ook nog vijf hele kleine eilanden die niet bewoond zijn. Het 10^e kleinste land wordt wel zo volledig mogelijk gebruikt, er wonen zo’n 405.000 inwoners op Malta, wat het ook gelijk een van de meest dichtstbevolkte landen ter wereld maakt.

9. Malediven – 300km²

De Malediven of ook wel de Malediven genoemd, bestaat uit een groep van 1190 koraaleilanden die gegroepeerd zijn in 26 atollen. Het is breed verspreid over de Indische Oceaan en ze beslaan een gebied van zo’n 90.000km², maar daarvan is maar 300 vierkante kilometer Maldivisch grondgebied. Dat maakt de Republiek der Malediven het kleinste land van Azië en komt het op de 9^e plek van kleinste landen ter wereld. Van de 1190 eilanden zijn er maar 200 bewoond, 88 van de eilanden zijn toeristische oorden en de rest van de eilanden is onbewoond. Er zijn ook maar 9 eilanden die meer dan twee vierkante kilometer groot zijn. Behalve het kleinste land van Azië is het ook het minst bevolkte land en het is ook het laagste land ter wereld. Het hoogste natuurlijke punt (dus niet door mensen gebouwd) ligt 2,4 meter boven het zeeniveau en de gemiddelde hoogte boven zeeniveau van de Malediven is slechts anderhalve meter. Dat is erg plat, zelfs in een plat land als Nederland kent een hoogste punt van 322,7 meter (de Vaalserberg. De hoogste berg in Nederlands grondgebied ligt op Saba, de Mount Scenery van 877 meter hoog)

8. Saint Kitts en Nevis – 261km²

De Federatie van Saint Kitts en Nevis is een erg klein landje dat bestaat uit twee eilanden in de Caribische Zee in Midden-Amerika, zo’n 10 kilometer van Sint Eustatius. Het is het kleinste land van het Amerikaanse continent en het kleinste land van het gehele Westelijk Halfrond. De federatie bestaat uit de twee eilanden, Saint Kitts (ook wel bekend als Saint Christopher) en Nevis en een aantal onbewoonde rotspunten. De eilanden liggen slechts 3 kilometer van elkaar verwijderd maar zijn tot het einde van de 19^e eeuw altijd aparte staten geweest. Er heerst nog altijd conflict tussen beide eilanden die zijn ontstaan nadat de Britten de eilanden hebben gedwongen te verenigen. Vooral omdat Nevis vindt dat het grotere eiland van Saint Kitts, waar de regering is gevestigd, hen te weinig inspraak geeft. Op de eilanden wonen slechts 40.000 mensen en daarmee is het op 7 landen na de kleinste.

7. Marshalleilanden – 181km²

De Marshalleilanden zijn een eilandengroep die zich midden in de Grote Oceaan, ten zuiden van Micronesië bevinden. Het bestaat uit 1.100 eilanden en 29 atollen. Dit zeer geïsoleerde eiland is vooral bekend geworden doordat de VS het een tijd in handen heeft gehad. Tussen 1945 en 1980 was het een mandaatgebied van de VN dat bestuurd werd door de VS. Door de ligging van de eilanden was het voor de VS mogelijk om tientallen kernproeven uit te voeren op de Marshalleilanden. Tijdens deze kernproeven zijn een aantal van de eilanden volledig weggevaagd. De inheemse bevolking van enkele tienduizenden mensen heeft in de periode tussen 1946 en 1958 te maken gehad met radioactieve fall-out. Er is vanaf 1958 tot en met 1998 al voor bijna 750 miljoen dollar aan herstelbetalingen gedaan door de VS. Er lopen tot op de dag van vandaag nog steeds rechtszaken over het gebied. Het werd in 1956 al door de “Atomic Energy Commision” van de VS bestempeld als “veruit de meest besmette plek op aarde”. Tegenwoordig doet de VS nog regelmatig medische en andere tests in de regio.

6. Liechtenstein – 160km²

Liechtenstein is het 4^e kleinste land in Europa en het allerkleinste land van Europa die het Schengenverdrag heeft ondertekend. Het is één van de twee “doubly landlocked countries” ter wereld, dat wil zeggen dat het een dubbele binnenstaat is omdat de omsluitende landen Zwitserland en Oostenrijk geen directe toegang tot de open zee hebben. (Dit is ook het geval bij Oezbekistan.) Het land is een belastingparadijs, het kent dan ook meer geregistreerde bedrijven dan dat het inwoners heeft. Het op 5 na kleinste land is dan ook erg rijk en heeft met een percentage van 1,5% de op een na laagste werkeloosheid ter wereld (alleen Monaco kent een lager percentage). Liechtenstein heeft ook de laagste publieke schuld ter wereld. Een bedrag van 0,0 euro en dus ook 0% van het BNP. Omdat het een van de kleinste landen is kan het niet veel bijdragen aan de Europese schuldencrisis, die vooral is ontstaan na het uit de hand lopen van de staatsschulden in Europa.

5. San Marino – 61km²

San Marino kent de oudste nog bestaande staat en constitutionele republiek ter wereld. Op 3 september 301 werd de voortzetting van het kloostergemeenschap gesticht door de heilige diaken en steenhouwer Marinus van Arbe. Tegenwoordig is nog altijd ruim 97% van de bevolking katholiek. De grondwet, die in 1600 al werd vastgelegd, is een van de oudste nog steeds geldende grondwetten van der wereld. Het landje wordt omringd door Italiaans grondgebied. Op San Marino wonen slechts 30.000 mensen, waarmee het 5^e kleinste land ter wereld het kleinste land van de Raad van Europa is, uitgaand van de bevolkingsomvang.

4. Tuvalu – 26km²

Tuvalu, het land op de 4^e plek, is een Polynesische archipel in de Grote Oceaan. Het land heeft ongeveer 10.500 en is komt daarmee op de 3^e plaats als kleinste land qua bevolkingsgrootte, op de 2^e en 1^e plek staan Nauru en Vaticaanstad. Het bestaat uit 5 atollen die zo’n honderdtal aan eilanden telt. De grootste geldstromen in de gestagneerde economie van Tuvalu bestaan uit ontwikkelingshulp en de opbrengsten van de domeinnaam “.tv”. De domeinnaam werd in 2000 voor 50 miljoen dollar voor 12 jaar geleased aan het Amerikaanse bedrijf VeriSign. Doordat het nogal afgelegen is kent het weinig toerisme. Slechts een kleine duizend mensen bezoeken jaarlijks deze eilandengroep.

3. Nauru – 21km²

Nauru komt op de derde plek als kleinste land ter wereld, maar het is ook de kleinste eilandstaat ter wereld. Het is ongeveer half zo groot als Schiermonnikoog en is ook de kleinste republiek ter wereld. Tijdens de jaren 70 en 80 was de economie op een ongekend hoogtepunt. Dit kwam vooral door de mijnbouw, waar fosfaten werden gewonnen. Echter nadat de mijnen uitgeput waren kromp de economie erg hard en werd het voor de overheid tijd om alternatieve inkomstenbronnen te onderzoeken. Hierdoor werd het tijdens de jaren 90 een bekend belastingparadijs en een thuisbasis voor witwaspraktijken. Het was toen mogelijk om voor 25.000 dollar een bank op te richten, zonder dat er verdere eisen werden gesteld. Vanaf 2003 is dat onder internationale druk veranderd. Maar de economie is nooit meer zo goed geweest als 40 jaar geleden. Het is bijna onmogelijk om de complete geschiedenis van Nauru in dit artikel te bespreken. Maar de fosfaatwinning was al sinds het begin van de 20^ste begonnen. Bijna alle inkomsten gingen in deze tijd naar Groot-Brittannië, achteraf gezien zou Nauru een veel betere economie hebben gehad als de (post-)kolonialistische praktijken de inheemse bevolking niet zo hadden benadeeld. Tijdens de bloei van de economie in de jaren 70 en 80 was er plots een grote verhoging van de inkomsten. Dit ging gepaard met veel mismanagement binnen de overheid, waardoor veel geld op deze manier werd verspild. Daarmee laat ook Nauru zien dat de kleinste landen soms oneerlijk worden behandeld in (geo-)politieke praktijken zoals bijvoorbeeld ook de Marshalleilanden.

2. Monaco – 1,98km²

Monaco, een stadsstaat is met 35.500 inwoners het meest dichtbevolkte land ter wereld, de bevolkingsdichtheid is bijna 3 keer zo groot als de nummer 2, Singapore. Dit op één na kleinste land is op veel gebieden uniek. Zo is het een belastingparadijs waar helemaal geen inkomstenbelasting word gehanteerd. Ook kent het land geen werkeloosheid en de gemiddelde levensverwachting is met 90 jaar ook een van de langste. Mocht je je koffers al aan het inpakken zijn wees dan gewaarschuwd, Monaco kent ook een van de hoogste prijzen per vierkante meter vastgoed, een bedrag van 43.000 per m². Dus je moet wel een tamelijk hoog inkomen hebben om dit te kunnen bekostigen. Het is dan ook vanzelfsprekend dat in Monaco de minste mensen onder de armoedegrens leven en het land het meeste miljonairs en miljardairs per hoofd telt.

1. Vaticaanstad – 0,44km²

Met een oppervlakte van maar 0,44 km² is Vaticaanstad met een flink stuk het kleinste land ter wereld. Ook per inwoners geteld zijn ze het kleinste, er wonen zo’n 830 mensen waarvan er maar 40 niet direct aan de kerk verbonden zijn. Het landje wat volledig door Rome wordt omsingeld is in veel opzichten uniek. De economie berust volledig op het Vaticaan. Het land is door Unesco aangewezen als Werelderfgoed. Ze geven ook hun eigen euro’s uit met daarop afbeeldingen van de Paus, deze euro’s zijn vooral verzamelobjecten. Ze hebben een pinautomaat waarop de aanwijzingen in het Latijn worden gegeven. Vaticaanstad kent bij de geboorte geen nationaliteit toe dit kan enkel via naturalisatie. Het postbedrijf wordt door velen gezien als de beste ter wereld, wat ook niet heel vreemd is, aangezien het zich in het kleinste land ter wereld bevindt.